Rola ESG w świecie transformacji finansów odgrywa zupełnie nową rolę w podejściu do wyzwań zrównoważonego rozwoju. Sektor finansowy realizuje dziś swoistą i odpowiedzialną koncepcję biznesu, której wpływ na świat, zwłaszcza wobec wyzwań klimatycznych, jest nie do przecenienia. Koncepcja ta, to z jednej strony środowisko naturalne, społeczeństwo i ład korporacyjny (ESG) wyniesione do najważniejszych celów strategicznych, z drugiej zaś strony sprostanie tym wymogom, wyjście poza wymiar myślenia o koszcie i własna wielowymiarowa konsekwencja działania – najczęściej względem kształtowania świadomościowych postaw klientów. Takie ujęcie biznesowe modelu finansowego wydaje się jedynie możliwe, pożyteczne, ale nade wszystko pracochłonne. Podejście to ewoluuje w kierunku coraz większego zrozumienia wyzwań regulacyjnych, które dopingują instytucje, lecz także przekładają się na wymogi sprawozdawcze czy finansowe wobec klientów. Te działania mają służyć edukacji klienta w kierunku przechodzenia na nowy niskoemisyjny model gospodarowania, pozyskiwaniu danych niefinansowych czy wdrażania strategii ESG.
Zrównoważone finanse
Komisja Europejska 6 lipca 2021 r. przyjęła odnowioną strategię zrównoważonego finansowania – „Strategię dotyczącą finansowania transformacji w stronę gospodarki zrównoważonej”. Jako kluczowe obszary, które wymagają podjęcia dodatkowych działań po stronie sektora finansowego we wsparciu transformacji unijnej gospodarki w kierunku zrównoważonego rozwoju, wskazano: finansowanie transformacji w kierunku zrównoważonego rozwoju oraz wkład sektora finansowego do osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu. Przyszłość finansów jest wielowymiarowa. Musi obejmować zbieranie nie tylko danych finansowych i opracowywanie strategii finansowych, lecz także inkorporować do modeli biznesowych strategiczny obszar zarządzania ESG.
To także świadomość biznesu do umieszczania w organizacji osób zajmujących się tematyką ESG oraz nadanie im odpowiednich uprawnień. Według badań KPMG tylko 15 proc. firm deklaruje, że ma w swoich strukturach osobę, która jest odpowiedzialna za zrównoważony rozwój. Z analiz rynku wynika, że ponad 50 proc. podmiotów objętych dyrektywą raportowania planuje na dziś rekrutację specjalistów ESG, co oznacza niemal 2 tys. wakatów na te stanowiska. Badania przeprowadzone przez Polskie Stowarzyszenie ESG w 2023 roku pokazują, że przedsiębiorstwa, które wdrażają bądź przygotowują się do implementacji rozwiązań z zakresu ESG, wskazują, że sporym wyzwaniem pozostaje dla nich brak dostępu do odpowiednio przeszkolonych i doświadczonych kadr. Aż jedna trzeci firm ocenia, że barierą w rozwoju ESG są zasoby ludzkie, gdzie dla przykładu w 2022 roku na zasoby ludzkie jako barierę wskazywała co czwarta firma, czytamy w „Raporcie ESG – szanse i ryzyka” z 2024. Dalej to implementacja narzędzi systemowych do skutecznego mierzenia i pozyskiwania danych niefinansowych, której ranga jest adekwatna tym finansowym. Nie możemy zapominać o tym, że zbiór danych niefinansowych jest nieporównanie większy i trudniejszy do zebrania.
Działania branży
W ramach założeń strategicznych sektor finansowy realizuje wiele działań na rzecz niwelowania niekorzystnych zmian klimatu. Jednym z wiodących zadań jest regulacyjne uwzględnianie ryzyka klimatycznego oraz polityk środowiskowych i praw człowieka wskazanych przez regulatora. Regulacje te stanowią jedynie minimum, ale są niezbędne w realizacji coraz bardziej ambitnych celów stawianych przed sektorem. Przykładem regulacji, które dotkną swoim zasięgiem pośrednio i bezpośrednio cały rynek oraz ustawią go w jednym wspólnym szeregu, są dyrektywa CSRD (ang. Corporate Sustainability Reporting Directive – dyrektywa o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju) oraz europejskie standardy sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju ESRS (ang. European Sustainability Reporting Standards) – które nakładają określone obowiązki raportowania dla przedsiębiorców spełniających dwa z trzech kryteriów wskazanych przez regulacje i które zaczynają obowiązywać już w tym roku. To właśnie firmy nieobjęte CSRD, ale współpracujące z większymi przedsiębiorstwami czy instytucjami finansowymi, będą musiały sprostać wyzwaniu i przygotowywać określone informacje w ramach ESG. Dlatego tak istotne staje się budowanie świadomości i odpowiedzialności za obszar wpływu na środowisko. Zaczynając od monitoringu łańcucha wartości na każdym z jego etapów, dalej po wymiar ładu korporacyjnego, efektywność energetyczną i surowcową, aż po kompleksowe raportowanie. Taka świadoma odpowiedzialność instytucji finansowych za wyzwania klimatyczne ma zbudować wzajemne relacje i być odpowiedzią na potrzeby rynku. Ta presja stron wydaje się być dualna, bo z jednej strony mówimy o branży finansowej działającej w sferze finansowania biznesu przez „zielone” produkty z zachowaniem zasad etyki, z drugiej strony oczekujemy zrównoważonych, aktywnych postaw ku zielonym zmianom i transparentnych ujawnień od klientów. To wzajemne oddziaływanie poprzez ESG stało się nierozłącznym obowiązkiem, którego brak może powodować niepoliczalne konsekwencje. Właściwe zrozumienie tego obszaru daje przewagę w rozwoju dla wszystkich stron, a przede wszystkim w przekonaniu do siebie nawzajem.
Ważne!
