Robert Gwiazdowski: Może zamiast „przywracać” praworządność, spróbujmy w końcu ją zbudować?

Co obywatelowi po dobrym sądzie, jak prawo, które sąd ma stosować, jest złe? Aczkolwiek jeszcze gorzej, gdy prawo jest dobre, a źle stosowane. Bo złe prawo łatwiej zmienić, niż wyplenić złe stosowanie dobrego prawa.

Publikacja: 14.12.2023 03:00

Robert Gwiazdowski: Może zamiast „przywracać” praworządność, spróbujmy w końcu ją zbudować?

Foto: PAP/Leszek Szymański

Mamy nowy rząd. Ma on szybko „przywrócić” praworządność. Szczególnie sędziowie się tego domagają. Rząd ma wyrzucić sędziów, którzy awansowali za PiS, i awansować sędziów, którzy walczyli z PiS. Ja to oczekiwanie rozumiem. Ale napiszę coś z punktu widzenia „klienta” państwa. Czyli obywatela.

Obywatele mają konstytucyjne prawo do dobrego prawa i dobrej administracji. Wynika to z art. 2 i art. 7 konstytucji oraz z art. 41 Karty praw podstawowych UE. Prawu obywateli do dobrej administracji odpowiada obowiązek przestrzegania przez nią zasad równości, bezstronności, neutralności, obiektywizmu, przejrzystości, współmierności i skuteczności wraz z obowiązkiem stosowania odpowiednich rozwiązań organizacyjnych i proceduralnych. Prawo do dobrego prawa oznacza, że musi być ono dobrze stanowione i dobrze stosowane. Można wyobrazić sobie, że źle (w niedemokratyczny sposób) zostanie ustanowione dobre prawo i że będzie ono dobrze stosowane. Jeszcze łatwiej można sobie wyobrazić, że dobrze (w demokratyczny sposób, zgodnie z obowiązującymi procedurami) zostanie ustanowione złe prawo – a w zasadzie nie trzeba sobie tego wyobrażać, wystarczy zaobserwować. Złe prawo, bez względu na to, jak ustanowione i jak stosowane, pozostaje złym prawem. Ale nawet dobrze ustanowione dobre prawo może być źle stosowane. Dlatego dopiero dobre prawo i dobre stosowanie to fundamenty praworządności.

Miesięczny limit darmowych artykułów został wyczerpany

Teraz 4 zł za tydzień dostępu!

Czytaj 46% taniej przez 4 miesiące

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Czytaj bez ograniczeń artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Opinie Prawne
Prof. Marek Safjan: Prawo jest jak kostka Rubika
Opinie Prawne
Gwiazdowski: Sejm z Senatem przywrócili praworządność. Obrońcy praworządności protestują
Opinie Prawne
Marek Kutarba: Jak mocno oskładkowanie zleceń uderzy dorabiających po kieszeni?
Opinie Prawne
Pietryga: Przełom w KRS na wyciągnięcie ręki. Czy Tusk pozwoli na sukces Bodnarowi?
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: RPO nie chce dublerów w Trybunale Konstytucyjnym. Wzmacnia linię rządu wobec TK