Obsługuje pan od strony finansowej wielkie transakcje międzynarodowe. Niezbędny jest w nich też udział prawników. Jakie kancelarie zwykle się pojawiają przy takich okazjach?
Jeśli chodzi o transakcje ze skutkiem w wielu krajach dokonywane przez wielkie światowe firmy, to często ich obsługą zajmują się sieciowe kancelarie prawnicze o międzynarodowym zasięgu. Ważne jest bowiem wystawienie zespołu prawników, którzy będą umieli wskazać skutki prawne w różnych jurysdykcjach. Zdarza się jednak, że ze względu na specyfikę prawa w danym kraju oprócz tych międzynarodowych graczy transakcje obsługują także kancelarie o zasięgu krajowym. Często tak się zdarza, gdy transakcja wymaga zbadania pod kątem np. przepisów antymonopolowych, a te bywają różne w poszczególnych jurysdykcjach. Krótko mówiąc – geografia ma tu znaczenie.
Czy na rzecz klientów negocjujących np. fuzję firm powinni pracować wyłącznie prawnicy specjalizujący się w obsłudze transakcji?
Nie tylko tacy. Oczywiście główną rolę odgrywają ci, którzy są doświadczeni w przeprowadzaniu transakcji. Od nich można oczekiwać nie tylko wiedzy prawnej, ale też zrozumienia biznesu, finansów i taktyki negocjacyjnej. Tacy prawnicy zwykle siedzą przy stole negocjacyjnym, są aktywnymi uczestnikami procesu dochodzenia do porozumienia i architektami umowy dokumentującej transakcję. Cenny jest też wkład tych, którzy np. przeprowadzają badanie due dilligence przed sprzedażą danej spółki. Ważną rolę odgrywają też prawnicy procesualiści. Na tle umowy transakcyjnej mogą przecież w przyszłości wyniknąć spory. Ważne jest, by wskazać ryzyko ich wystąpienia, a także odpowiednie sformułowanie klauzuli spornej. Jeśli na przykład wiadomo, że w danym kraju sądy gospodarcze działają opieszale, to prawnik procesualista wiedzący o tym powinien tak sformułować tę klauzulę, by poddać ewentualne spory raczej sądowi arbitrażowemu albo sądowi powszechnemu, ale w innym kraju. Cenny jest też wkład prawników z różnych specjalizacji, choćby, tak jak wspomniałem wcześniej, antytrustowej. Chodzi o to, by wskazać w umowie te fragmenty, które mogą w przyszłości rodzić ryzyka przy wykonywaniu umowy.
Co jest miarą klasy prawnika, który obsługuje transakcję?