Co 20. pracownik jest w wieku emerytalnym

Rośnie liczba pracujących, którzy mają ponad 60/65 lat. To nie tylko wzrost nominalny, rośnie także ich udział w gronie wszystkich pracujących.

Publikacja: 13.03.2024 03:00

Rośnie liczba pracujących, którzy mają ponad 60/65 lat

Rośnie liczba pracujących, którzy mają ponad 60/65 lat

Foto: Adobe Stock

Co 20. pracujący jest w wieku emerytalnym – wynika z danych GUS. Pod koniec września 2023 r. pracowało 475,6 tys. kobiet, które skończyły 60 lat i 292,9 tys. mężczyzn 65-letnich lub starszych. W ciągu dziewięciu miesięcy liczba pracujących kobiet zwiększyła się o prawie 12 tys., a panów – o ponad 18 tys.

– Dla wielu osób ważne jest, by zachować poziom życia, do którego są przyzwyczajeni. Dla nich ważne są przyczyny merkantylne pozostania na rynku pracy – przypuszcza prof. Jacek Męcina z UW, ekspert Konfederacji Lewiatan. Jego zdaniem dla utrzymania takiego trendu ważna będzie kultura organizacyjna w firmach i instytucjach: czy będą otwarte na potrzeby i możliwości dojrzałych pracowników.

Z najnowszych danych GUS wynika, że osoby w wieku emerytalnym stanowią 5,2 proc. pracujących (na początku roku było to 4,9 proc.). Urząd od połowy zeszłego roku podaje informacje – jak zaznacza, eksperymentalnie – o liczbie pracujących w gospodarce narodowej (a więc także o sytuacji w mikrofirmach). Jednak w przypadku emerytów i rencistów nie uwzględnia w badaniu osób ubezpieczonych w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. I choć liczony przez GUS współczynnik aktywności mężczyzn jest wyższy niż kobiet (bez względu na wiek, choćby z cokwartalnym badaniu BAEL, które jest badaniem ankietowym), to z danych eksperymentalnych, miesięcznych, wynika, że kobiety pracujące w wieku emerytalnym stanowią niespełna 7 proc. wszystkich pracujących pań. Mężczyźni 65+ stanowią zaś niespełna 4 proc. wszystkich pracujących panów. Wynika to zapewne stąd, że dla mężczyzn wiek emerytalny w Polsce jest późniejszy o pięć lat niż kobiet. Mogą iść na emeryturę, mając 65 lat.

Czytaj więcej

Szykuje się bunt kierowników i pracowników 55 plus?

Dane GUS pokazują, że ponad 80 tys. pań, które pracują, nie pobierając ani nie mając wyliczonej emerytury lub renty w ZUS, choć mają do tego prawo ze względu na wiek.

Tak jak tuż po osiągnięciu wieku emerytalnego pracuje po kilkadziesiąt tysięcy osób, tak powyżej 75 lat na rynku pracy pozostaje niewiele osób – niespełna 18 tys. kobiet i ok. 23,8 tys. mężczyzn.

Jest kilka branż, w których osoby w wieku emerytalnym stanowią pokaźne grupy. Ponad 100 tys. pracuje w: handlu (ponad 107 tys.) ochronie zdrowia (106,5 tys. ), edukacji (103,5 tys. osób). W przemyśle zostało o 10 tys. osób mniej, a działalnością naukową zajmuje się ponad 53 tys. osób w wieku poprodukcyjnym.

To jeszcze nie trend pracujących osób starszych

Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek, ekonomistka z UW uważa, że trudno nazwać zjawisko zwiększającej się liczby pracujących osób starszych „trendem”: – Wciąż jest to niewielka grupa w porównaniu z osobami tylko pobierającymi świadczenia – mówi. Jednak także jej zdaniem będzie to zjawisko pogłębiające się. – Będzie się tak działo z kilku przyczyn. Pierwsza dotyczy finansów, wysokości emerytur i rent oraz chęci utrzymania poziomu życia. W wielu przypadkach pieniądze, które uzyskują osoby starsze w postaci świadczeń, są niewystarczające. Druga przyczyna związana jest z sytuacją makroekonomiczną w Polsce i na rynku pracy – dodaje.

Czytaj więcej

Starsi kandydaci mają pod górkę przy szukaniu nowej pracy

Wzrost gospodarczy na poziomie 0,2 proc. w zeszłym roku, w tym roku będzie znacząco wyższy. Jeśli czynniki ryzyka nie wystąpią, może być to 2,5–3,5 proc. Wyższy wzrost oznacza większe inwestycje. A one wymagają pracowników. Ekonomistka uważa, że nawet jeśli firmy będą inwestowały w automatyzację i robotyzację i będą w szkoliły osoby młodsze, to na część ich obecnych stanowisk będą szukały i przyjmowały dojrzałych pracowników.

Mniej dyskryminacji pracowników 50+

Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich, także uważa, że liczba pracujących dojrzałych pracowników będzie się zwiększała. Zmienia się struktura wiekowa rynku pracy, inny stosunek do zatrudnienia i działalności zawodowej (a także do potrzeby odpoczynku) mają dzisiejsi 60-latkowie w porównaniu z rówieśnikami sprzed dekady. – Gdy popatrzymy na wynagrodzenia, to zwykle osoby z doświadczeniem, w dojrzałym wieku zarabiają najwięcej w przebiegu swojej kariery. Często więc, jeśli mogą i są zdrowi, chcą pracować dalej. – mówi Kozłowski. Zdaniem ekonomisty zmieniają się także postawy społeczne wobec osób 50+: – Nie są już tak dyskryminowane na rynku pracy jak jeszcze kilka lat wcześniej, choć wciąż przeciętnie pracownicy dojrzali dłużej szukają pracy niż osoby młodsze – dodaje ekonomista.

Czytaj więcej

Pracownicy 50+. Będzie ich przybywać, a pracodawcy już ich szukają

Z różnych badań wynika, że część przedsiębiorców niechętnie zatrudnia osoby w wieku przedemerytalnym (obawiają się obowiązkowej ochrony na cztery lata przed emeryturą), a pracownicy 55+ po części są pomijani w awansach czy szkoleniach. – Mam sygnały, że niektóre firmy mają problemy z zarządzaniem pracownikami w różnym wieku. Uczą się być organizacjami otwartymi na potrzeby i możliwości starszych pracowników – dodaje Jacek Męcina.

Z opracowania GUS nie wynika, czy osoby w wieku emerytalnym pracują na cały etat, na jego część czy może na godziny. Ale z raportu OLX Praca „Srebrne talenty: wykorzystanie potencjału pokolenia Silver” z jesieni ub.r. wynika, że dla osób w wieku okołoemerytalnym korzystna jest praca w niepełnym wymiarze. – Jeśli firmy będą chciały zachęcić pracowników, by pracowały także w wieku emerytalnym, będą musiały uwzględnić te potrzeby – dodaje Jacek Męcina.

Co 20. pracujący jest w wieku emerytalnym – wynika z danych GUS. Pod koniec września 2023 r. pracowało 475,6 tys. kobiet, które skończyły 60 lat i 292,9 tys. mężczyzn 65-letnich lub starszych. W ciągu dziewięciu miesięcy liczba pracujących kobiet zwiększyła się o prawie 12 tys., a panów – o ponad 18 tys.

– Dla wielu osób ważne jest, by zachować poziom życia, do którego są przyzwyczajeni. Dla nich ważne są przyczyny merkantylne pozostania na rynku pracy – przypuszcza prof. Jacek Męcina z UW, ekspert Konfederacji Lewiatan. Jego zdaniem dla utrzymania takiego trendu ważna będzie kultura organizacyjna w firmach i instytucjach: czy będą otwarte na potrzeby i możliwości dojrzałych pracowników.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Rynek pracy
Ukraińcy mogą zniknąć z polskiego rynku pracy. Kto ich zastąpi?
Rynek pracy
Polskie firmy mają problem. Wojenna mobilizacja wepchnie Ukraińców w szarą strefę?
Rynek pracy
Złe i dobre strony ostrego wzrostu płac
Rynek pracy
Rośnie popyt na pracę dorywczą
Rynek pracy
Pokolenie Z budzi postrach wśród pracodawców