Istota hipoteki

Oczywisty jest określający istotę hipoteki art. 65 ust. 1 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. DzU z 2023 r., poz. 1984 z późn. zm., dalej u.k.w.h.), zgodnie z którym w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem zaspokojenia bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi. W praktyce jednak zdarza się zapominać o tym przepisie, niekiedy błędnie przypisując hipotece charakter samoistny i niezależny, mimo licznych wypowiedzi Sądu Najwyższego na ten temat.

Publikacja: 10.04.2024 04:30

Istota hipoteki

Foto: Adobe Stock

W orzecznictwie omawianą problematykę ujmowano w ten sposób, że istota hipoteki wyraża się w obciążeniu nieruchomości prawem, ze względu na które wierzyciel może dochodzić zaspokojenia wierzytelności z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, zaś odpowiedzialność właściciela nieruchomości obciążonej (dłużnika rzeczowego) ma co do zasady charakter akcesoryjny wobec odpowiedzialności dłużnika, chociaż akcesoryjność ta nie ma bezwzględnego charakteru (por. np. art. 68 ust. 1 in fine, art. 77, art. 94 zdanie pierwsze in medio, art. 92 zdanie drugie u.k.w.h.). Charakter prawny odpowiedzialności właściciela nieruchomości obciążonej hipoteką wywołuje kontrowersje, lecz w orzecznictwie konsekwentnie przyjmuje się, iż realizacja zabezpieczenia hipotecznego w postępowaniu sądowym wymaga wytoczenia przeciwko właścicielowi obciążonej nieruchomości powództwa o zapłatę (wyrok SN z 6 kwietnia 2023 r., II CSKP 491/22, z odwołaniem się do wyroków SN z 11 października 2019 r., V CSK 287/18, z 18 października 2019 r., II CSK 803/18, oraz powołanego tam dalszego orzecznictwa, orzecznictwo SN dostępne pod adresem www.sn.pl, poza wyraźnie wskazanym źródłem).

Pozostało 84% artykułu

Treść dostępna jest dla naszych prenumeratorów!

Kontynuuj czytanie tego artykułu w ramach e-prenumeraty Rzeczpospolitej. Korzystaj z nieograniczonego dostępu i czytaj swoje ulubione treści w serwisie rp.pl i e-wydaniu.

Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił