Pierwsze projekty Polska realizowała w latach 1999–2003 jako kraj stowarzyszony z Unią. Od maja 2004 r. – już jako członek Wspólnoty – włączyła się w 6. program ramowy (6. PR UE, lata 2002–2006). Wraz z kolejnymi programami ramowymi uczestnictwo w nich polskich organizacji zwiększało się zarówno pod względem dofinansowania netto, jak i liczby podmiotów biorących udział w projektach.
– W ramach 6. PR UE polskie organizacje na realizację 1394 projektów otrzymały prawie 220 mln euro. W następnym, 7. programie ramowym, było to już ponad 444 mln euro, a w kolejnym – „Horyzont 2020” – niemal 743 mln euro. Obecny PR HE jest na półmetku i jak dotąd Polska uzyskała w nim niemal 434 mln euro, wg danych Komisji Europejskiej. Szczególną dynamikę przyrostu dofinansowania projektów „Horyzontu Europa” Polska uzyskała w obszarze Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (European Research Council – ERC) – mówi Magdalena Bem-Andrzejewska, dyrektor działu krajowego punktu kontaktowego w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBR).
Porównanie dwóch zakończonych już programów – 6. PR UE, czyli pierwszego, w którym Polska brała udział jako państwo członkowskie, oraz ostatniego „Horyzont 2020” – pokazuje zmianę zaangażowania polskich jednostek: dwuipółkrotny wzrost dofinansowania netto oraz ponad 40-proc. wzrost uczestnictwa.
– Od naszego przystąpienia do UE do chwili obecnej polskie organizacje uczestniczyły w 5985 projektach, otrzymując łączne dofinansowanie w wysokości 1,8 mld euro. Od 25 lat polskie podmioty w aplikowaniu o unijne środki wspiera Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Horyzontu Europa, który od 2020 r. znajduje się w strukturze NCBR – dodaje Magdalena Bem-Andrzejewska.
Kto może skorzystać
PR HE bazuje na trzech filarach: Doskonała Baza Naukowa, Globalne Wyzwania i Europejska Konkurencyjność Przemysłowa oraz Innowacyjna Europa. Konkursy organizowane w ramach każdego z tych filarów kierowane są do różnych grup wnioskodawców, w tym: jednostek naukowych i badawczych, instytucji publicznych, fundacji, stowarzyszeń oraz przedsiębiorstw zarówno z sektora małych i średnich firm, jak i dużych podmiotów – a także instytucji otoczenia biznesu.
Jakie działania są premiowane? Komisja Europejska stawia duży nacisk na wymierne rezultaty projektów i ich realny wpływ na wdrażanie nowych technologii i innowacyjnych rozwiązań. Partnerzy ze środowisk biznesowych mogą skorzystać ze współpracy z jednostkami badawczymi, unowocześniać produkty i procesy produkcyjne, poszerzyć rynek zbytu, docierając do nowych partnerów i klientów, jak też pozyskać finansowanie na wdrażanie i skalowanie na szeroki rynek.
