Polacy oszczędzają i nie marnują żywności

Tylko 17 proc. badanych już wie, że po świętach wyrzuci jedzenie. Problem marnotrawstwa zmniejszają m.in. wysokie ceny.

Publikacja: 29.03.2024 04:30

Polacy oszczędzają i nie marnują żywności

Foto: Adobe Stock

Wciąż 76,1 proc. Polaków deklaruje, że na co dzień oszczędza na robieniu zakupów żywnościowych, np. szukając tańszych produktów lub atrakcyjnych promocji – wynika z badania UCE Research i Grupy Offerista. Być może w efekcie właśnie takiego nastawienia tak niewiele, bo jedynie 17,1 proc. badanych, przyznaje, że z reguły podczas obchodzenia świąt wielkanocnych marnuje się u nich w domu żywność.

Święta i marnowanie żywności

– Wynik może być nieco zaniżony. Jeżeli faktycznie tylko tyle osób marnuje świąteczną żywność, to z pewnością przyczyniła się do tego wysoka inflacja, która na tyle przycisnęła Polaków, że ci bardziej zaczęli oszczędzać – mówi Robert Biegaj, ekspert rynku z Grupy Offerista.

Czytaj więcej

Biedronka atakuje Lidla w walce o VAT. Kto zamrozi więcej cen?

– Często sami przed sobą nie chcą się do tego przyznać lub starają się tego w ogóle nie zauważać, bo co do zasady nie mają zamiaru marnować żywności, ale czasem tak im wychodzi. Inny powód może być taki, że zwyczajnie tego nie zauważają we własnym gospodarstwie domowym i stąd myślą, że niczego nie marnują – dodaje.

Z innych badań wynika jednak, że chociaż 1,6 mln Polaków żyje wciąż poniżej poziomu skrajnego ubóstwa, problem marnotrawstwa nadal jest duży. Z ubiegłorocznego badania Federacji Polskich Banków Żywności wynikało np., że 56 proc. Polaków przyznaje się do marnowania żywności w domach. W koszu lądują najczęściej pieczywo, owoce, warzywa i wędliny.

Choć w zasadzie wszystkie sieci prowadzą już akcje informacyjne, aby temu przeciwdziałać, to jednak dużo żywności jest marnowanej. Jednak w wielu sklepach uruchamiane są już działy z produktami o krótkich terminach przydatności, w mocno obniżonych cenach, które w innym wypadku prawdopodobnie zostałyby wyrzucone.

Mniej osób obawia się pozwyżek cen żywności

Jest to paradoks, ponieważ z jednej strony większość konsumentów narzeka na wysokie ceny żywności, a z drugiej kupują jej za dużo i w efekcie często wyrzucają popsutą. – 80 proc. Polaków oszczędza na zakupach żywnościowych głównie z powodu wysokiej inflacji, dopiero w dużo dalszej kolejności z powodu samego marnowania żywności – mówi Robert Biegaj. – Zresztą sam powód marnowania żywności często jest też przez konsumentów postrzegany poprzez pryzmat finansów, tj. nie marnujemy, bo to nas przecież kosztuje. I to od lat się właściwie nie zmienia – dodaje.

Wiele wskazuje, że od kwietnia ceny żywności znów mocniej pójdą w górę, ponieważ wraca 5-proc. VAT na większość produktów spożywczych. – Jeśli chodzi o ceny żywności, odsetek osób uważających, że będą one rosły, jest coraz mniejszy. Obecnie takie prawdopodobieństwo dostrzega 62 proc., czyli o 3 pkt proc. mniej niż miesiąc wcześniej. Niemniej nadal jest to duża grupa Polaków – mówi dr hab. Eliza Przeździecka, starsza ekonomistka w zespole ds. analiz ekonomicznych Deloitte.

Czytaj więcej

Krótsze godziny otwarcia sklepów w Wielką Sobotę. Gdzie zrobić zakupy w Wielkanoc?

– Ceny wielu nabywanych przez nas dóbr i usług stają się coraz mniej uciążliwe z powodu szybko rosnącego dochodu realnego. Różnica pomiędzy stopą inflacji a wzrostem wynagrodzeń (średnio w gospodarce) zbliża się do 10 pkt proc. Oznacza to, że stać nas na o 1/10 więcej niż w lutym 2023 r. – dodaje.

Klienci nie odczują powrotu VAT?

Obecnie duże sieci przerzucają się obietnicami, że ich klienci nie odczują podwyżki wywołanej powrotem VAT. Biedronka ogłosiła, że choć 5-proc. podatek znowu będzie naliczany, to za wybrane kategorie produktów żywnościowych jej klienci zapłacą tyle samo co w marcu, ponieważ sieć utrzyma regularne ceny brutto.

– Dzięki utrzymaniu cen regularnych ponad 4 tys. produktów klienci nie zauważą wzrostu podatku VAT 5 proc. na podstawowe produkty żywnościowe. Oczywiście, nadal będziemy proponować promocje – mówi Grzegorz Pytko, dyrektor działu zakupów w sieci Biedronka.

Niemniej sieć zaznacza, że akcja jest czasowa i obowiązuje tylko w kwietniu. Lidl niedawno ogłosił, że rusza z akcją VAT STOP, w ramach której bierze na siebie 5-proc. stawkę podatku. Jego klienci ponad 1,6 tys. produktów spożywczych nadal będą mogli kupić w cenie na poziomie sprzed podwyżki VAT. To choćby pieczywo, produkty mleczarskie, owoce i warzywa czy mięso oraz wędliny.

– Naszym głównym celem jest oferowanie klientom wysokiej jakości produktów w niskiej, atrakcyjnej cenie. Konkurencyjna oferta w każdym sklepie naszej sieci jest taka sama – we wszystkich obiektach oferujemy tak samo niskie ceny – komentuje Aleksandra Robaszkiewicz, rzeczniczka Lidl Polska.

Lidl nie podał informacji o czasowym charakterze tej akcji promocyjnej, co dla kleintów jest zdecydowanie dobrą wiadomością. Okaże się, na ile to faktycznie ograniczy podwyżki cen.

Świąteczny szał zakupów 

Większość Polaków właśnie finalizuje wielkanocne sprawunki, a ponad 90 proc. przynajmniej część z nich zrealizuje w sklepach dyskontowych. Niemal 52 proc. ankietowanych zakupy wielkanocne finalizuje na tydzień lub góra kilka dni przed świętami – wynika z najnowszego badania Grupy Blix. W tym roku wielu może się zdecydować na kupowanie na zapas, ponieważ to ostatnie dni obowiązywania zwolnienia z 5-proc. podatku VAT większości produktów spożywczych. – Tydzień przed świętami to okres, kiedy większość konsumentów ma już jasność co do swoich planów i potrzeb świątecznych, a jednocześnie pozostaje im wystarczająco dużo czasu, aby dokonać przemyślanych zakupów bez presji ostatniej chwili – mówi Marcin Lenkiewicz, wiceprezes Grupy Blix. – Zmiany procentowe w porównaniu z ubiegłym rokiem są niewielkie – dodaje. ∑ 

Wciąż 76,1 proc. Polaków deklaruje, że na co dzień oszczędza na robieniu zakupów żywnościowych, np. szukając tańszych produktów lub atrakcyjnych promocji – wynika z badania UCE Research i Grupy Offerista. Być może w efekcie właśnie takiego nastawienia tak niewiele, bo jedynie 17,1 proc. badanych, przyznaje, że z reguły podczas obchodzenia świąt wielkanocnych marnuje się u nich w domu żywność.

Święta i marnowanie żywności

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Przemysł spożywczy
Grona goryczy w Penedes. Susza pozbawia ludzi pracy
Przemysł spożywczy
Kreml sprzedał największego producenta wódek. Podejrzany kupiec, zaniżona cena
Przemysł spożywczy
Polacy wydają ponad 10 mld zł na posiłki z dostawą. Ale branża ma problem
Przemysł spożywczy
Polacy kupują coraz więcej kawy, chociaż drożeje
Przemysł spożywczy
Do sklepów trafi różowy sos od koncernów Heinz i Mattel. Efekt sukcesu „Barbie”